به راحتی از شر خارش‌های پوستی راحت شوید!

آیا تا به حال شما نیز دچار خارش پوستی شده‌اید؟ قطعا خارش یکی از آزار دهنده‌ترین حس‌هایی است که به سراغ انسان می‌آید. درمان خارش پوستی گاهی به سرعت انجام می‌شود و گاهی مدت زیادی به طول می‌انجامد. درمان خارش پوست سر نیز از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا باعث ریزش مو و همچنین شوره سر می‌شود.

هر نوع حساسیت پوستی یا بیماری پوستی را نمی‌توان به سادگی با پماد ضد حساسیت تسکین داد. شما باید بدانید که در چه زمانی باید برای کاهش حساسیت پوستی از دارو‌های ضد حساسیت استفاده نمایید.

حساسیت پوستی چیست؟

حساسیت پوستی معمولا خودش را به واسطه خارش بروز می‌دهد. زمانی که شما دچار حساسیت می‌شوید، پوست‌تان ممکن است متورم و سرخ شود و خارش شدیدی را احساس کنید. این خارش بیشتر یک نوع حس است و شما را وادار می‌کند تا خودتان را بخارانید.

خارش واقعی برای مثال زمانی اتفاق می‌افتد که یک حشره شما را بگزد. در چنین مواقعی خارش کاملا طبیعی است و نشانه حساسیت پوستی شما نیست. اما در برخی موارد شما بدون هیچ دلیلی احساس خارش شدیدی می‌کنید و با خارش نیز مشکل شما حل نمی‌شود.

این خارش تا حدی ادامه می‌یابد که شما را حسابی کلافه کند و یا حتی باعث شود تا با ناخن‌تان پوست خود را خراش دهید. چنین نوعی از حساسیت پوستی بیشتر در بزرگ‌سالان دیده می‌شود. اما گاهی به دلایل مختلف کودکان نیز دچار چنین عارضه‌ای می‌شوند و چنین خارشی برای کودکان واقعا غیر قابل تحمل خواهد بود. اما واقعا چرا چنین اتفاقی رخ می‌دهد و از کجا متوجه شویم دچار حساسیت پوستی شده‌ایم؟

علائم وجود حساسیت پوستی

تنها اینکه پوست شما دارای خارش است نشان نمی‌دهد که دچار حساسیت پوستی شده‌اید. گاهی حساسیت شما گذرا بوده و با استفاده از یک داروی ضد حساسیت ساده مشکل حل خواهد شد. علائم حساسیت پوستی بیش از خارش بوده و شامل موارد زیر است:

• قرمزی شدید پوست و باقی ماندن آن بیش از دو هفته
• ورم کردن پوست بر اثر خارش
• ایجاد شدن ترک‌های ریز و درشت پوستی
• سفت شدن پوست همانند چرم و خشکی بیش از حد آن

دلیل ایجاد حساسیت پوستی و خارش پوستی چیست؟

در این مورد می‌توان دلایل مختلفی را ذکر کرد، اما عمده‌ترین دلیل کاهش چربی و رطوبت پوست است. به همین دلیل معمولا بزرگ‌سالان با کاهش رطوبت و چربی پوستی، دچار چنین حساسیت‌هایی می‌شوند. اما غیر از این عامل، دلایل مختلف دیگری نیز وجود دارند که باعث بروز چنین حساستی می‌شوند.

• شرایط نامساعد پوستی – به صورت کلی می‌توان گفت که شرایط نا‌مساعد پوستی می‌توانند باعث بروز حساسیت‌های مختلف شوند. در این میان می‌توان به خشکی بیش از حد پوست، اگزما، سوزش، زخم، گزش حشرات و یا کثیفی و چربی پوست اشاره کرد.
• بیماری‌ پوستی – زمانی که صحبت از بیماری پوستی می‌شود، منظور تنها وجود لکه‌های عجیب روی پوست یا چیز‌هایی قابل مشاهده نیستند. ممکن است بیماری پوستی از درون بدن شما نشات گرفته باشند و روی پوست شما بروز پیدا کنند. این نوع بیماری پوستی بیشتر شبیه به نوعی هشدار سیستم ایمنی بدن است که به ما نشان می‌دهد نقصی فنی در کارکرد بدن ما وجود دارد.

به عنوان مثال در صورتی که مشکلات کلیوی، کبد، فقط آهن، مشکلات تیروئید یا سرطان داشته باشید، ممکن است باعث ایجاد علائم مختلفی روی پوست ما شوند. در نتیجه زمانی که حساسیت شما بیش از چند هفته به طول انجامید، حتما باید به پزشک مراجعه نمایید.

• اختلالات عصبی – اختلالات مختلف عصبی می‌توانند باعث ایجاد حساسیت پوستی و یا خارش شوند. حتی ممکن است استرس زیاد و یا حتی عصبانیت بیش از حد باعث شوند تا پوست شما قرمز شده و احساس خارش شدید کنید. این مساله کاملا به سیستم عصبی شما باز می‌گردد و برای درمان خارش پوستی خود باید به پزشک متخصص اعصاب مراجعه نمایید.
• مشکلات روانی – منظور از مشکلات روانی دقیقا عدم سلامت روحی و روانی نیست. گاهی ممکن است یک افسردگی طولانی مدت یا استرس شدید باعث تاثیر منفی روی اعصاب بدن شما و در نتیجه ایجاد حساسیت پوستی شود.
• حساسیت به مواد خاص – یکی از شایع‌ترین عوامل ایجاد حساسیت پوستی، حساسیت به مواد مختلف است. این مواد ممکن است در غذای شما قرار داشته باشند و یا اینکه به لوازم آرایشی خاصی حساسیت داشته باشید. معمولا در میان مواد خوراکی شایع‌ترین مواد حساسیت‌زا، ادویه‌جات هستند. ادویه‌جات گرم همانند فلفل و یا زعفران می‌توانند به سادگی باعث تحریک حساسیت پوستی و ایجاد خارش شوند. امروزه با یک آزمایش خود ساده می‌توانید به موادی که حساسیت دارید را شناسایی کرده و از آنها پرهیز کنید.
• بارداری – اگر در حین بارداری دچار حساسیت پوستی شدید، به دنبال درمان خارش پوستی خود نباشید! عامل اصلی خارش شما بارداری است. بارداری باعث تغییرات هورمونی زیادی می‌شود و در نتیجه ممکن است منجر به حساسیت‌های پوستی شود. البته اگر این خارش علائم زیادی داشت و مدت زمان زیادی به طول انجامید، بهتر است با یک دکتر متخصص پوست و مو مشورت کنید.

اما چطور باید از شر خارش پوست خود راحت شویم؟

روش‌های مختلفی برای درمان خارش پوستی وجود دارند. در این میان درمان خارش پوست سر کمی متفاوت بوده و روش‌های منحصر به فردی را می‌طلبد. اما به صورت کلی می‌توانید با آزمودن چند گام ساده بیماری پوستی خود را رفع کرده و دیگر نگران خارش نباشید!

• مرطوب نگه داشتن همیشگی پوست

منظور از مرطوب نگه داشتن پوست، استفاده از پماد ضد حساسیت نیست. شما باید همواره پوست خود به واسطه کرم‌های مرطوب کننده دست و صورت، مرطوب نگه‌ دارید. کرم‌های آبرسان نیز می‌توانند در این زمینه شما را کمک کنند. به هر صورت یکی از عوامل اصلی ایجاد حساسیت پوستی، کمبود رطوبت است. در نتیجه برای اینکه مساله را به صورت ریشه‌ای حل کنید، باید در حفظ رطوبت پوست خود کوشا باشید.

به این منظور باید شب‌ها قبل از خواب و صبح‌ها بعد از شستشوی صورت، حتما از کرم مرطوب کننده استفاده نمایید. معمولا توصیه می‌شود هر چهار ساعت یک بار از کرم‌های مرطوب‌کننده استفاده نمایید، به این ترتیب پوست شما همواره رطوبت خود را حفظ می‌کند.

• ضد آفتاب فراموش نشود

یکی از عواملی که می‌تواند رطوبت پوست شما را تبخیر کرده و پوست‌تان را خشک کند، نور مستقیم آفتاب است. برای اینکه آسیب آفتاب را کمتر کنید، باید به صورت روزانه از کرم‌های ضد آفتاب استفاده نمایید. البته در برخی موارد استفاده از کرم ضد آفتاب به تنهایی کافی بوده و نیازی به کرم مرطوب کننده نیست. در این مورد باید به تشخیص پزشک عمل کنید زیرا این مساله کاملا به خشک یا چرب بودن پوست شما بستگی دارد.

• استفاده از منتول

منتول نوعی روغن است که از گیاهانی همانند نعنا به دست می‌آید. این روغن خاصیت خنک کنندگی داشته و به عنوان یک پماد ضد حساسیت عمل می‌کند. زمانی که قصد دارید یک پماد ضد حساسیت برای درمان خارش پوستی خود انتخاب کنید، باید ببینید که در ترکیبات نامی از منتول برده شده یا نه. در صورتی که منتول درون یک پماد وجود داشته باشد، می‌تواند پوست شما را خنک کند تا احساس بهتری داشته باشید.

اگر به صورت مستقیم قصد دارید از روغن منتول استفاده کنید، حتما آن را در آب رقیق کرده و از آن استفاده نمایید. در صورتی که بدون رقیق کردن از منتول استفاده کنید، سوزش پوست شما را تشدید خواهد کرد.

• خنک کردن محل خارش

یکی از عواملی که باعث درمان خارش پوستی می‌شود، خنک کردن ناحیه خارش است. تنها کافیست کمی یخ را درون یک کیسه یخ یا درون دستمال پارچه‌ای قرار داده و روی پوست خود بگذارید. با خنک کردن پوست می‌توانید خارش پوستی خود را کاهش دهید.

• استفاده از خمیر آرد جو دو سر

یکی از روش‌های قدیمی برای درمان خارش پوستی، استفاده از خمیر آرد جو دو سر است. به این منظور کافیست کمی آرد جو دو سر را با آب مخلوط کنید تا حالت خمیری به خود بگیرید. سپس لایه‌ای نازک از این خمیر را روی پوست خود قرار دهید. این خمیر نوعی عایق عمل می‌کند و باعث می‌شود تا پوست شما رطوبت کمتری از دست دهد. به این ترتیب رطوبت پوست شما حفظ شده و باعث آرامش بیشتر پوست‌تان خواهد شد.

• استفاده از سرکه سیب

یکی از درمان‌هایی که بسیاری به دنبال آن هستند، درمان خارش پوست سر است. جالب است بدانید درمان خارش پوست سر بسیار ساده است. کافیست کمی سرکه سیب طبیعی را به نسبت ۱-۱ با آب مخلوط کرده و پس از استحمام سر خود را با آن آب بکشید. توجه داشته باشید که تنها با آب ولرم حمام کنید تا چربی پوست سرتان از بین نرود. این روش به دلیل وجود سیتریک اسید در سرکه سیب بسیار موثر است و می‌تواند کمک زیادی به درمان خارش پوست سر شما بکند.

• جوش شیرین

جوش شیرین خاصیت ضد انگل قدرتمندی دارد. به همین دلیل اگر پوست شما دچار انگل شده باشد، با ترکیب جوش شیرین و آب می‌توانید یک خمیر نرم تهیه کرده و روی پوست خود قرار دهید. البته اگر وان حمام داخل منزل دارید، می‌توانید کمی از جوش شیرین را داخل وان حمام ریخته و در حدود ۱۵ دقیقه داخل آب بمانید. به این شکل اگر پوست شما دچار انگل شده باشد، بهبود می‌یابد.

• استفاده از پماد ضد حساسیت

اگر به هر داروخانه‌ای مراجعه نمایید و از آنها یک پماد ضد حساسیت بخواهید، انواع مختلفی از این نوع کرم‌ها را در اختیار شما قرار خواهند داد. اگر دلیل اصلی خارش شما گزش حشرات باشد، قطعا باید از کرم‌های مخصوص به خود استفاده نمایید. اما در صورتی که مشکل حساسیت داشته باشید، با کرم‌هایی که اکثرا خنک کننده هستند می‌توانید خارش خود را کمتر نمایید.

• استفاده از دارو‌های ضد حساسیت

دارو‌های ضد حساسیت زیادی داخل بازار هستند. جزء انواع قدیمی آنها می‌تواند به ترفنادین اشاره کرد که در حال حاضر نوع فکسوفنادین آن داخل بازار موجود است. نکته مهمی که درباره استفاده از دارو‌های ضد حساسیت باید به آن اشاره کنیم این است که اصلا نباید بدون تشخیص پزشک از چنین دارو‌هایی استفاده نمایید. مصرف بدون تجویز دارو می‌تواند آسیب جدی به بدن شما وارد کند و در زمینه دارو‌های ضد حساسیت باید بدانید که فشار زیادی را به کبد شما وارد می‌کنند.

از طرف دیگر خارش ممکن است نوعی هشدار سیستم ایمنی بدن باشد. زمانی که یک زنگ هشدار همانند دزدگیر خودروی شما به صدا در می‌آید، به جای خاموش کردن آن باید دلیل روشن شدنش را بیابید.

در نتیجه امکان دارد که سوزش و خارش پوست شما دلیل مهمی داشته باشد و نباید با مصرف بدون تجویز دارو‌های ضد حساسیت این حس خارش را از بین ببرید. به جای آن باید به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید تا به صورت اصولی اقدام به درمان خارش پوستی شما کند.

• مصرف روغن زیتون :

همانطور که اشاره کردیم، اصلی‌ترین علت ایجاد حساسیت پوستی، کم شدن چربی پوست است. بنابراین بهترین راه برای درمان خارش پوستی نیز چرب کردن پوست خواهد بود! برای اینکه رطوبت و چربی را به پوست خود بازگردانید، می‌توانید در ناحیه خشک و حساس پوست خود روغن زیتون بمالید. به این شکل چربی گیاهی به پوست شما باز خواهد گشت و باعث نرمی و لطافت دوباره پوست شما می‌شود.

• از زردچوبه بیشتر استفاده کنید.

جالب است بدانید که زردچوبه همانند داروی ژلوفن در کاهش التهاب موثر است. به همین دلیل حتی پزشکان سنتی زردچوبه را برای کاهش درد تجویز می‌کنند. اگر التهاب پوست‌تان شما را آزار می‌دهد و تمایلی به استفاده از دارو‌های شیمیایی ندارید، استفاده از زردچوبه گزینه مناسبی برای شما خواهد بود.

البته باید توجه داشته باشید که برخی از افراد به خود زردچوبه نیز حساسیت دارند! اگر شما نیز جزء چنین افرادی هستید، پس باید به گزینه‌های دیگر فکر کنید!

• اسپری کردن گلاب روی پوست:

یکی از گزینه‌های دیگر برای کاهش التهاب و سوزش پوست شما، اسپری کردن گلاب روی آن است. گلاب یک مسکن قوی به حساب می‌آید. حتی پزشکان سنتی به کسانی که استرس زیادی دارند توصیه می‌کنند که شب‌ها قبل از خواب روی بالش خود گلاب اسپری کنند.

علاوه بر آن، گلاب خاصیت آرام‌بخشی زیادی دارد. به همین دلیل برای کاهش التهاب پوست خود می‌توان مقداری از گلاب را داخل یک اسپری ریخته و روی پوست خود از فاصله دور اسپری کنید. برای اینکه نتیجه بهتری بگیرید، بهتر است گلاب را همیشه در یخچال نگه دارید تا همان لحظه پوست شما را خنک هم کند.

• از محرک‌های حساسیت‌زا خودداری نمایید

محرک‌های زیادی هستند که می‌توانند حساسیت پوستی شما را تحریک کرده و آنها را تشدید کنند. باید تا حد امکان از این محرک‌ها دوری کنید:

• ادویه‌جات گرم:

ادویه‌جات جزء مهم‌ترین محرک‌ها برای پوست‌های حساس هستند. در برخی موارد خارش‌های پوستی باعث ورم‌های شدیدی می‌شوند و حتی می‌توانند تمام صورت شما را تبدیل به یک بادکنک بزرگ کنند! در نتیجه اگر دچار چنین حساسیت‌هایی هستید، بهتر است از دارچین، فلفل، جوز هندی و زعفران دوری کنید.

• استرس:

شاید تحویز چنین نسخه‌ای خیلی دشوار باشد. در دنیای پر استرس امروز ما اینکه آرامش خود را حفظ کنید و از استرس دور بمانید واقعا کار دشواری است. اما استرس و اضطراب بیش از حد می‌تواند تاثیر منفی روی سیستم اعصاب بدن شما بگذارد. در برخی افراد این فشار عصبی ممکن است تبدیل به ایجاد حساسیت‌های پوستی شود. اگر شما نیز جزء دسته چنین افرادی هستید، پس باید تا حد امکان از استرس دوری کنید.

• حمام با آب داغ:

آب داغ قادر است چربی روی پوست شما را از بین ببرد. همانطور که اشاره کردیم، یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد سوزش و خارش، از بین رفتن چربی پوست است. به همین دلیل اصلا نباید پوست خود را با آب داغ بشویید. این مساله باعث می‌شود تا چربی پوست شما از بین رفته و دچار حساسیت شوید. بهترین دما برای حمام کردن نه داغ است و نه سرد، آب کاملا باید در دمای معمولی محیط باشد. برای انتخاب دمای مناسب آب تنها این مساله را در نظر بگیرید که “آب نه باید پوست شما را سرخ کند و نه باید باعث شود که از سرما بلرزید”.

• مواد شوینده شیمیایی:

گاهی مواد شوینده‌ای که استفاده می‌کنید می‌‌توانند باعث حساسیت پوست شما شوند. از طرف دیگر چنین شوینده‌هایی چربی پوست شما را از بین می‌برند و باعث ایجاد حساسیت می‌شوند. اغلب مواد شوینده ظروف دارای خاصیت چربی‌زدایی زیادی هستند. به همین دلیل است زمانی که از آنها استفاده می‌کنید، پوست دست شما بسیار خشک می‌شود. به همین دلیل بهتر است از تماس چنین شوینده‌هایی با پوست خود خودداری کنید.

• محصولات آرایشی بهداشتی معطر:

بسیاری از افراد به مواد عطری داخل محصولات آرایشی بهداشتی حساسیت دارند. این دسته افراد زمانی که از چنین لوازمی استفاده کنند، دچار خارش‌های شدید پوستی می‌شوند. اگر چنین اتفاقی برای شما رخ داد، باید بدانید که مشکل نه از لوازم آرایش شما بلکه به دلیل حساسیت‌تان به مواد معطر است. حتی صابون‌های عطری نیز می‌توانند عاملی بر تشدید حساسیت پوستی شما باشند.

• الیاف حساسیت‌زا:

برخی الیاف هستند که می‌توانند باعث حساسیت بیشتر پوست شما شوند. معمولا بالش‌های پر یا پارچه‌های پنبه‌ای در برخی موارد می‌توانند حساسیت‌زا باشند. در صورتی که بعد از پوشیدن لباسی خاص یا استفاده یک بالش احساس خارش می‌کنید، باید بدانید که به آن بافت حساسیت دارید.

در نهایت باید گفت که بدترین کار در مواقع خارش پوستی، خاراندن آن است. تا حد امکان باید خارش را تحمل کرده و ناحیه حساس شده را نخارانید. خارش باعث ملتهب شدن بیشتر پوست شده و وضعیت را وخیم‌تر خواهد کرد. بهتر از پماد ضد حساسیت یا قرص‌های ضد حساسیت مصرف کنید. البته بدون تجویز پزشک مصرف چنین دارو‌هایی اصلا توصیه نمی‌شوند. برای مبارزه با خارش، دستکش دست خود کنید تا دیگر ناخن‌تان به پوست‌تان آسیب وارد نکند.