چطور کمتر جوش بزنیم؟!

پیشگیری از جوش یا درمان آن

قطعا همه ما حداقل یک بار در طول عمل خود تجربه جوش سر سیاه، آکنه یا کهیر را داشته‌ایم . معمولا این جوش‌های وقت نشناس زمانی روی صورت شما ظاهر می‌شوند که یک مهمانی بزرگ در پیش دارید! هرچقدر این جوش‌ها بزرگ‌تر باشند، یعنی مراسم بزرگ‌تری در پیش دارید! اما به دلیل آزار‌دهندگی زیاد این جوش‌ها، روش درمان جوش صورت از اهمیت بالایی برخوردار است.

اما واقعا برای رفع جوش صورت باید چه کار کرد؟ آیا روشی است که از ایجاد آنها جلوگیری نماییم یا به صورت کلی اقدام به درمان جوش صورت خود کنیم؟

آکنه، جوش سر سیاه و کهیر چیست؟

آکنه، جوش سر سیاه یا هر نوع جوش دیگری روی صورت، نوعی از ضایعات پوستی هستند. این نوع از ضایعات معمولا به شکل دانه‌های سرخ یا سر سیاه متورم روی پوست ما نمایان می‌شوند. بیشتر اوقات این ضایعات متشکل از چربی‌های اضافی پوست هستند. مسدود شدن مجاری غددی زیرپوست و یا حتی میکروب‌های مختلف نیز می‌توانند عامل ایجاد چنین جوش‌هایی شوند.

در مورد کهیر قضیه کمی متفاوت است. معمولا کهیر به دلیل حساسیت ایجاد می‌شود. این حساسیت اکثرا در مورد مصرف خانواده هیستامین‌ها وخیم‌تر می‌‌گردد. کهیر عموما به شکل لکه‌های بزرگ متورم نمایان می‌شود که خارش بسیار زیادی نیز دارد.

این لکه‌ها می‌توانند بزرگ باشند و در برخی موارد ممکن است به اندازه یک کف دست نیز برسند. کهیر معمولا نشانه میکروب،چربی پوست و یا گزش حیوانات نیست و تنها نشان دهنده حساسیت سیستم امینی بدن شما به مصرف یک ماده خاص است.

جوش و آکنه بیشتر روی پوست‌های چرب دیده می‌شود. اما از طرف دیگر اگر چربی پوست خود را به مقدار زیاد از دست دهید، دچار خشکی شدید پوست خواهید شد. در نتیجه باید بداید که با رعایت چه نکاتی می‌توانید در رفع جوش صورت خود قدم بردارید و از ایجاد آن جلوگیری کنید.

نکاتی که باید در مورد جوش سر سیاه صورت و آکنه بدانید:

• اکثر نوجوانان مخصوصا در سن بلوغ دچار جوش صورت می‌شوند. به این جوش‌ها جوش بلوغ یا جوش غرور نیز گفته می‌شود. اگر شما دچار چنین مشکلی هستید، باید بدانید که با کمی صبوری مشکل شما حل خواهد شد و نیازی به درمان نیست! تنها باید به یاد داشته باشد که اصلا آنها را با ناخن نکنید!
• اکثر افراد بزرگ‌سال به دفعات مبتلا به جوش صورت و یا آکنه می‌شوند، پس اصلا جای هیچ‌گونه نگرانی نیست!
• استرس، اضطراب، موی چرب، رژیم غذایی دارای چربی و شکر زیاد می‌توانند باعث افزایش ریسک ابتلا به آکنه و جوش صورت شوند.
• برخلاف تصور عوام مردم، پزشکان توصیه می‌کنند که در طول روز بیش از دو بار صورت خود را نشویید.
• ترکاندن جوش‌های صورت ریسک عفونت را بیشتر کرده و حتی احتمال دارد جای آن جوش تا آخر عمر روی صورت شما باقی بماند. این مورد مخصوصا در مورد جوش سر سیاه صورت بسیار دیده شده است.
• کرم‌های مخصوص درمان جوش صورت معمولا شامل ترکیباتی همچون پراکسید بنزوئیل، اسید سالیسیلیک و گوگرد هستند.
• معمولا برای درمان جوش و آکنه از آنتی بیوتیک، ایزوترتینوئین و پماد‌های مختلف استفاده می‌کنند.

چرا در برخی موارد وضعیت جوش صورت ما وخیم‌تر می‌شود؟

معمولا تغییرات هورمونی عامل اصلی اختلال در کنترل چربی پوست و در نتیجه ایجاد جوش صورت و آکنه هستند. البته در این زمینه قطعا استرس و اضطراب و عوامل محیطی نیز بی تاثیر نیستند. دقیقا به دلایل هورمونی است که پسران در سنین بلوغ و بانوان محترم قبل از قاعدگی ممکن است دچار آکنه شوند.

از طرف دیگر استرس باعث تولید آدرنالین و کورتیزون می‌شود. ترشح این دو هورمون باعث ایجاد اختلال در کنترل چربی پوست یا همان سبوم می‌شوند. البته همانطور که اشاره کردیم، عوامل محیطی نیز در این زمینه بی‌تاثیر نیستند. اگر در محیطی با هوای شرجی و گرم زندگی می‌کنید و تعریق زیادی دارید، احتمال ابتلا به چنین جوش‌هایی در شما بسیار زیاد است.

جالب است بدانید بانوانی که مسئولیت آشپزی در خانه را به عهده دارند، با پخت غذا‌های چرب خود را در معرض ابتلا به جوش‌های صورت قرار می‌دهند. معمولا در مورادی که عمل سرخ کردن با روغن را انجام می‌دهند پوست آنها بسیار چرب شده و حتی باعث انسداد منافذ پوستی می‌شود.

بهداشتی که برای رفع جوش صورت باید رعایت کرد

شاید تعریف بهداشت برای شما کمی دشوار باشد. اکثر ما تصور می‌کنیم که بهداشت یعنی تمیز نگه داشتن همه چیز! اما اینطور نیست. برای مثال در مورد بیماری‌های استخوانی نیز توصیه می‌شود که بهداشت آن را رعایت کنید. رعایت بهداشت بدین معنا است که باید به یک سری باید‌ها و نباید‌ها عمل کنید تا روند درمان را تسریع بخشید.

در مورد درمان جوش صورت نیز دقیقا بهداشت به همین منوال تعریف می‌شود. درمان جوش صورت شاید به صورت تخصصی توسط متخصصان پوست و مو انجام شود، اما شاید با رعایت بهداشت این عارضه بتوانید باعث از بین رفتن آن شوید.

• دست خود را به صورت‌تان نزنید!

قطعا دست ما آلودگی‌های زیادی را در طول روز به خود جذب می‌کند. این آلودگی‌ها می‌توانند به راحتی با یک تماس ساده به پوست صورت شما منتقل شوند. در نتیجه اگر دستان خود را نشسته‌اید، به هیچ وجه صورت‌تان را لمس نکنید. جالب است بدانید بر اساس توصیه پزشکان حتی باید از تماس تلفن با پوست صورت نیز خودداری کرد.

معمولا روی صفحه تلفن یا حتی آینه‌هایی که برای مصارف شخصی از آنها استفاده می‌کنید، مقدار زیادی چربی وجود دارد. به همین دلیل باید بعد از هر بار استفاده، این وسایل را کاملا تمیز کنیم تا از انتقال آلودگی به صورت خود جلوگیری نماییم.

• اصلاح صورت

بسیاری از آقایان بعد از اصلاح صورت با تیغ دچار جوش صورت می‌شوند. این مساله کاملا طبیعی بوده و اصلا جای نگرانی نیست. شما باید به دنبال یک تیغ مناسب صورت خود باشید. تیغ مناسب صورت شما باید بسیار تیز باشد تا با یک بار اصلاح کاملا مو‌های زائد صورت شما از بین بروند، البته باید در استفاده از آنها بسیار جانب احتیاط را نگه‌دارید!

توصیه می‌شود قبل از اصلاح صورت خود را با آب ولرم و صابون بشویید. بعد از اصلاح نیز می‌توانید از محصولات پس از اصلاح یا همان افتر شیو استفاده نمایید تا پوست صورت‌تان نرم و لطیف شود. استفاده از ادکلن اصلا توصیه نمی‌شود زیرا سوزش و قرمزی پوست شما را تشدید می‌کند. اگر دسترسی به مایع یا پماد افتر شیو ندارید، می‌توانید از کرم‌های مرطوب کننده پوست استفاده نمایید.

• جوش‌ را نترکانید!

معمولا جوش‌های روی صورت موجوداتی عذاب آور هستند که ترجیح می‌دهیم به سرعت و بدون فوت وقت از شر آنها راحت شویم! این کاملا درست است، اما ترکاندن جوش اصلا ایده جالبی نخواهد بود. با ترکاندن جوش اصلا کمکی به رفع جوش صورت خود نخواهید کرد، بلکه احتمال عفونت بیشتر نیز خواهد شد! علاوه بر این مساله همانطور که ذکر کردیم، ممکن است جای زخم جوش تا همیشه همراه شما باقی بماند.

اما حق با شماست، قطعا در برخی موارد شما باید در مراسمی خاص حضور پیدا کنید. این مراسم ممکن است یک جلسه کاری مهم باشد یا اینکه شاید به یک عروسی دعوت شده‌اید. در این موارد چه برای خانم‌ها چه برای آقایان توصیه ما استفاده از لوازم گریم و آرایش است. البته این مورد برای خانم‌ها بسیار ساده‌تر بوده و قادر هستند که جوش و آکنه را زیر آرایش خود مخفی کنند. اما به هر صورت اگر باید سریعا جوش یا آکنه را از روی صورت خود بردارید، باید به پزشک مربوطه مراجعه نمایید تا با دستورالعملی صحیح آن را از روی صورت شما جدا کند.

البته اگر زمان یا محدودیت‌های دیگر به شما اجازه این کار را نمی‌دهد و ناچار به ترکاندن جوش خود هستید، بعد از ترکاندن آن کمی پنبه را آغشته به الکل سفید کنید و به دو دقیقه روی جوش کمی فشار دهید. به این طریق تا حدودی از انتشار عفونت جلوگیری خواهید کرد.

• در شستشوی صورت خود زیاده‌روی نکنید.

بسیاری از افراد بر این باور هستند که آکنه و کهیر از سر آلودگی ایجاد شده و برای رفع جوش صورت خود باید آن را به خوبی بشویند. اما این کاملا اشتباه است. شما بیش از دو بار در روز نباید صورت خود را بشویید. جالب است بدانید که شستشوی صورت باید کاملا ساده و ابتدایی باشد و نیازی به لایه‌برداری نیست.

روزی دو بار صورت خود را با صابون بدون رایحه و ترجیحا طبیعی بشویید. درجه آبی که با آن صورت خود را شستشو می‌دهید باید کاملا ولرم باشد و اصلا نباید از آب خیلی گرم یا خیلی سرد استفاده نمایید. معمولا بهتر است اگر پزشک به شما دارویی شامل پراکسید بنزوئیل تجویز کرده، آن را بعد از شستشو روی پوست خود ماساژ دهید.

درمان دارویی برای رفع جوش صورت

اگر با رعایت کردن بهداشت درمان جوش صورت مشکل شما حل نشد، باید به ناچار از دارو‌های شیمیایی استفاده کنید. معرفی دارو‌های مختلف که به درمان جوش صورت کمک می‌کنند تنها جنبه آشنایی داشته و به شدت استفاده خود‌سرانه از این دارو‌ها منع می‌شود. حتما برای تشخیص بهترین راه رفع جوش صورت خود به پزشک متخصص مراجعه کنید. گاهی موارد جوش صورت و آکنه می‌توانند علائم هشداری سیستمی ایمنی بدن شما باشند و نشان دهند که بدن شما دچار نقص عملکرد بوده و باید سریعا به آن رسیدگی شود. در نتیجه مراجعه به پزشک را فراموش نکنید.

• پراکسید بنزوئیل

به صورت کلی هر کرم یا دارویی که دارای این ترکیب باشد، به کشتن باکتری و کاهش رشد آنها کمک می‌کند. این ماده شیمیایی فعالیت غده تولید چربی در بدن را کاهش می‌دهد و به همین طریق مانع ایجاد آکنه و جوش می‌شود.

بنزوئیل روند ترمیم پوست شما را تسریع می‌کند و باعث می‌شود تا تمام روزنه‌های پوست شما کاملا تمیز شوند. به این طریق منافذ پوستی شما کاملا باز شده و به این طریق از ایجاد جوش صورت جلوگیری می‌کند.

• اسید سالیسیلیک

این ماده شیمیایی نیز همانند پراکسید بنزوئیل کمک زیادی به کشتن باکتری‌ها و کاهش فعالیت غده تولید چربی بدن می‌کند. جالب است بدانید در اکثر شامپو‌های ضد قارچ این ماده وجود دارد. اسید سالیسیلیک در کاهش تورم و سوزش بسیار عملکرد مناسبی دارد.

• گوگرد

از دیرینه تا به امروز همواره از گوگرد برای درمان جوش صورت و آکنه استفاده می‌کردند. گوگرد به نوعی یک ماده ضد عفونی‌کننده محسوب می‌شود. زمانی که گوگرد را روی پوست صورت خود قرار می‌دهید در اثر ارتباط با اکسیژن اکسید شده و تبدیل به سولفوریک اسید می‌شود.

این سولفوریک اسید ضعیف شده می‌تواند باکتری‌ها و قارچ‌های پوستی را از بین برده و منافذ پوستی شما را کاملا باز کند. گوگرد برای درمان جوش سر سیاه و جوش‌های سر سفید و چرکی کاملا موثر عمل می‌کند.

• اسید آزلائیک

این اسید به صورت طبیعی در گندم، چاو و جو وجود دارد. همانند موارد ذکر شده، اسید آزلائیک نیز به کاهش فعالیت غدد چربی و از بین بردن مسدودی منافذ پوستی کمک می‌کند.

• خانواده ترفنادین

این گروه از خانواده دارویی تنها برای درمان کهیر کاربرد دارد. زمانی که شما دچار کهیر شدید، یعنی به یک ماده حساسی پیدا کرده‌اید. این خانواده دارویی که در حال حاضر با نام تجاری فکسوفنادین داخل بازار عرضه می‌شود، باعث کاهش عوارض حساسیت مانند خارش، تورم و سوزش می‌گردد.

به صورت کلی اگر جوش‌های صورت شما کاملا دوره‌ای بوده و پس از مدتی محو می‌شوند، نیازی به نگرانی نیست. رعایت بهداشت صورت کمک شایان توجهی به رفع جوش صورت و جلوگیری از تشکیل مجدد آن می‌کند.

همواره باید بدانید که استفاده از دارو‌های شیمیایی یک روش درمانی کاملا تهاجمی بوده و قطعا این مواد عوارض جانبی نیز همراه خواهند داشت. در نتیجه ترجیح بر این است که از روش‌های طبیعی و با رعایت بهداشت صورت جوش‌های صورت خود را از بین ببرید.

یکی از نکاتی که باید همواره در نظر داشته باشید این است که گاهی مشکلات بدن با ایجاد جوش‌های روی صورت بروز پیدا می‌کنند. برای مثال ممکن است عدم کارکرد مناسب کبد باعث بروز چنین جوش‌هایی شود. در نتیجه اگر جوش‌های صورت شما مدت زیادی باقی ماندند، حتما به دکتر متخصص پوست مراجعه کنید.